Poczucie podmiotowości - sense of subjectivity

akceptacja przez pracownika zaistniałej zgodności lub rozbieżności między jego wartościami i oczekiwaniami a możliwościami ich realizacji w środowisku pracy. W psychologii podmiotowość określa się jako działalność inicjowaną i rozwijaną przez człowieka zgodnie z jego własnymi wartościami. Według K. Korzeniowskiego na poczucie podmiotowości składa się:
 poczucie skuteczności, tj. przekonanie jednostki, że wywiera wpływ na środowisko w oczekiwanym przez siebie kierunku;
 poczucie sensu, tj. przekonanie jednostki, że poznawczo i pojęciowo jest w stanie uporządkować rzeczywistość w stopniu ją satysfakcjonującym;
 poczucie eunomii, tj. przekonanie jednostki, że jest w stanie dokonać wartościowania środowiska we własnym mniemaniu trafnie i spójnie;
 poczucie identyfikacji, tj. przekonanie jednostki o jej zintegrowaniu i przynależności do otoczenia, w którym funkcjonuje.
Poczucie podmiotowości wyraża się więc w przekonaniu, że jest się wartością społeczną i kulturową, że można swoim działaniem zmienić rzeczywistość i siebie. Poczucie to jest czynnikiem rozwoju osobowości i stymulatorem aktywności człowieka. Jego podstawą jest przeświadczenie o własnej wartości, zdolności do wyzwalania w sobie takich sił i umiejętności, które mogą przekształcić się w twórcze działanie i zapewnić człowiekowi pozycję społeczną, szacunek i uznanie. Podmiotowość wyraża się przede wszystkim w odwadze przełamywania barier i stereotypów we wszystkich dziedzinach życia.
[J. Penc]