Monopol - monopoly

rynek, na którym występuje jedyny producent (sprzedawca) dobra lub usługi. Brak konkurencji pozwala monopoliście na ograniczenie podaży, podniesienie ceny i osiągniecie zysku nadzwyczajnego. Państwo może również występować i działać jako monopolista, ustalając wyższe ceny i pobierając wyższe opłaty. Monopole regulowane przez rząd czy monopole prywatne stanowią poważną barierę w rozwijaniu zdrowej konkurencji.
Monopol występuje zazwyczaj w dziedzinach, w których warunki produkcji nie pozwalają na poważne jej rozszerzenie ze względu na rzadkość występowania danego czynnika produkcji (specjalne warunki glebowo-klimatyczne, rzadkie bogactwa naturalne) a zapotrzebowanie na dany produkt jest duże. Taka sytuacja pozwala producentowi na ustalenie wysokiej ceny (zawierającej tzw. rentę monopolową), która nawet kilkakrotnie może przewyższać rzeczywiste koszty produkcji. Taki monopol nazywa się często monopolem naturalnym.
[J. Penc]