Inflacja - inflation
ogólny i trwały wzrost cen towarów i usług powodujący spadek realnej wartości (siły nabywczej) pieniądza. Inflacja może być spowodowana przez:
zwiększenie ilości pieniądza w obiegu poprzez wzrost emisji, któremu nie towarzyszy proporcjonalny wzrost produkcji towarów i usług;
zmniejszenie ilości towarów i usług na rynku w wyniku zmniejszenia produkcji, importu itp.;
zwiększenie szybkości obiegu pieniądza, czyli zmniejszenie rezerw pieniężnych ludności.
Jeżeli inflacji towarzyszy bezrobocie to taki stan w gospodarce nazywa się stagflacją, a jeśli łącznie z bezrobociem i inflacją występuje recesja to taki stan nazywa się slumpflacją.
W zależności od tempa wzrostu przeciętnego poziomu cen inflację klasyfikuje się jako:
inflację pełzającą: stopa wzrostu cen wynosi od 1 do 9% w ciągu roku;
inflację galopującą: stopa wzrostu cen mieści się w przedziale od 1 do 15% miesięcznie;
megainflację: ceny rosną powyżej 15%, ale mniej niż 50% miesięcznie;
hiperinflację: wzrost cen przekracza 50%, a może nawet wynosić kilkaset procent miesięcznie.
W literaturze ekonomicznej wymienia się różne rodzaje inflacji. Generalnie jednak wyróżnia się dwa jej typy: inflację pchaną przez koszty (cost-push inflation), zwaną też inflacją dostawców i inflację ciągnioną przez popyt (demand-pull inflation), zwaną również inflacją nabywców.
Inflacja powoduje zarówno straty jak i korzyści. Powoduje ona spadek wartości oszczędności oraz nieusprawiedliwione oddłużanie się, ponieważ spłata kredytów jest dokonywana pieniądzem o niższej wartości. Jeśli spadek wartości pieniądza przybiera na sile, wówczas następuje ucieczka pieniądza w wartości rzeczowe (np. w nieruchomości, dobra trwałego użytku), spada skłonność do inwestowania, na czym cierpi rozwój i dobrobyt kraju.
[J. Penc]
Zobacz również:
krzywa Laffera
,
ucieczka od pieniądza
|